(foto collectie H. Mooij)
De Oudheidkamer Oostzaan wenst u en de uwen een voorspoedig 2015
(foto collectie H. Mooij)
(foto collectie H. Mooij)
Vitrine De Lishof in teken ‘FEEST’
De Oudheidkamer Oostzaan heeft al jaren vitrines op diverse plaatsen in het dorp staan waarin de cultuurhistorie in brede zin des woords wordt uitgebeeld. Zo staat er een vitrine in De Kolk en ook al heel lang een vitrine in De Lishof. Om de zoveel weken komt de Werkgroep Textiel van de Oudheidkamer de inhoud van de vitrine verversen. Dat is niet zo maar een klusje. Daar wordt serieus werk van gemaakt. Zo wordt door de ‘Dames van de Textiel’ in het kantoor van de Oudheidkamer altijd eerst bepaald wat het thema moet worden in de verschillende vitrines. Met van alles wordt dan rekening gehouden. Bijvoorbeeld het jaargetijde. Is het zomer, dan krijgt de vitrine een zomerse inrichting. Wat voor kleding droegen dorpelingen 100 jaar geleden in de zomer. De keuze voor een thema wordt ook bepaald door wat de Oudheidkamer Oostzaan in haar depot heeft. Soms ontbreekt geschikt materiaal en dan moet helaas het thema aangepast worden.
Van alle kanten bekeken
Eind november werd de Lishof-vitrine ingericht naar het thema ‘Feestelijkheden van alle kanten bekeken’. De vitrine werd ingericht met materiaal uit de periode 1900 – 1930. Er is speciaal aandacht voor ‘kant’. Er is heel veel kant te zien in de vitrine. Vooral visiteschortjes, een kanten blouse, handschoenen, kraagjes, een fraaie sjaal en nog veel meer.
Daarnaast is er aandacht voor de feestelijke kleding die gedragen werd met kerstmis, verjaardagen, sinterklaas. Maar ook kleding die men droeg bij een bezoek. Daarbij horen ook een aantal fraaie sieraden uit deze tijd.
En natuurlijk is met de inrichting ook duidelijk geprobeerd de sfeer van de feesten weer te geven. Zo ziet u een kaarsenkandelaar, de kerstman, de kan met glaasjes en kralentasjes. Een blik der herkenning, want een van de bewoonsters kwam meteen naar de ‘Dames van de Textiel’ om te vertellen dat zij ook ooit zo’n kralentasje had.
Met dank aan tal van dorpelingen is de Oudheidkamer Oostzaan in staat om zaken uit het verleden aan u in vitrines te tonen. Toch nog maar eens een oproep, mocht u nog iets hebben liggen dat eigenlijk niet mag ontbreken in de vitrines van de Oudheidkamer. Neem dan even contact op met onze Werkgroep Textiel (075 -6 14 15 32).
Foto’s
Hieronder een link naar een paar door D. Prijs gemaakte foto’s
Klik hier voor de foto’s.
Veel aandacht voor ontstaan en ontwikkeling Oostzaan in De Jol
De Jol, het halfjaarlijks magazine van Stichting Oudheidkamer Oostzaan, is net gepubliceerd. Het 44-pagina’s tellend magazine heeft in verband met de donateuravond veel aandacht voor het ontstaan en de ontwikkeling van Oostzaan. Gemeentearcheoloog Piet Kleij schreef er een interessant artikel over, waarin hij onder meer ingaat op wat hij tijdens zijn onderzoekingen in het dorp aantrof.
Dat er veel is veranderd in het dorp blijkt ook uit het artikel van Trijnie Posch over de ‘Oostzaanse Kermis’, want die is niet meer zoals vroeger. Vroeger was de kermis veel groter en kinderen kwamen regelmatig te laat op school.
De najaars-Jol opent overigens met het artikel ‘Mijn Meijn Verhaal’, geschreven door Wesley Dekker de achterachterkleinzoon van Klaas en Naatje Meijn-Rep. Hij dook in de geschiedenis van zijn familie, luisterde naar hun verhalen en schreef ze op.
Verder is er een vervolg op een eerdere publicatie over de warme en koude bakkers van Oostzaan. Dat bakkers een onderwerp is dat leeft onder de lezers van De Jol blijkt wel uit het grote aantal reacties, waardoor onze informatie steeds completer wordt.
Goos Vonk beschrijft herinneringen aan de oorlogsjaren, over hoe hij in de rij op de Zuiddijk stond te wachten om voedselbonnen in te leveren, over de gaarkeuken, de bombardementen. Herinneringen die opborrelen als op de eerste maandag van de maand de sirenes klinken.
Ger Muijs schreef een vervolg op de bussenstrijd en Jaap Keijzer twee korte verhaaltjes.
Kortom, een zeer informatieve en afwisselende De Jol. Donateurs van de Oudheidkamer hebben De Jol inmiddels ontvangen. De Jol is in een beperkte oplage ook verkrijgbaar bij de firma Top-1-Toys aan het Zuideinde 77 in Oostzaan. De kosten zijn € 3,95 per stuk.
Meer informatie over Stichting Oudheidkamer Oostzaan? Dinsdagen is er vanaf 14.00 uur inloopmiddag op de Leliestraat 1 in Oostzaan (telefoon: 075 – 614 1532). U kunt de Oudheidkamer Oostzaan ook volgen via Facebook (www.facebook.com/oudheidkamer.oostzaan).
Donateuravond
Als u meer wil weten over het ontstaan en de ontwikkeling van Oostzaan, bezoek dan de donateuravond van Oudheidkamer Oostzaan, aanstaande maandag (3 november) in de zaal van Theater De KunstGreep. Gemeentearcheoloog Piet Kleij geeft een inleiding over zijn boek Het land van de zeerover en de kruidenier (zaal open 19.30 uur, de avond begint om 20.00 uur)
Piet Kleij geeft presentatie op donateursavond Oudheidkamer
OOSTZAAN – Op maandag 3 november 2014 organiseert Stichting Oudheidkamer Oostzaan een donateuravond in Theater De KunstGreep (Kerkbuurt 4, te Oostzaan). De avond begint om 20.00 uur. Vanaf 19.30 uur is de zaal open.
Het belooft een mooie avond te worden. We hebben Piet Kleij uitgenodigd. Hij is sinds 2000 gemeentearcheoloog en in dienst van Zaanstad en Oostzaan (sinds 2008 ook van Wormerland) . De heer Kleij schreef een boek over zijn werk in Oostzaan met de titel ‘Het land van de zeerover en de kruidenier’. Dit bijzonder interessante boek schetst aan de hand van vondsten, opgravingen en oude slotenpatronen een beeld over de geschiedenis van Oostzaan en van de soms opmerkelijke bewoners. Op 3 november zal hij hierover een presentatie geven.
Tijdens de pauze kunnen bezoekers de tentoonstelling ‘Geplukt voor u…’ bekijken. Deze tentoonstelling komt voort uit de wens van de Oudheidkamer Oostzaan om een wat grotere expositie te organiseren en sluit aan op het boekje ‘Vervlogen Tijden’ (uit onze reeks Historische Uitgaven Oostzaan). Het is dus een tentoonstelling over de pluimveehouderij, meer in het bijzonder de kippenslacht.
De expositie staat in het Atrium van het gemeentehuis.
Film
De Werkgroep Film van de Oudheidkamer heeft uit historische beelden een film samengesteld over de kippenslacht. Na de pauze wordt de film vertoond. Daar blijft het niet bij, want de werkgroep is ook al enige tijd bezig om een fotofilm te produceren over de (verdwenen) winkeltjes in Oostzaan. Een eerste resultaat is inmiddels beschikbaar en dat willen we graag laten zien. Het geheel wordt toegelicht door Kees de Groot, die samen met Henk Mooy en Goos Vonk het materiaal heeft verzameld en bewerkt.
Donateurs hebben gratis toegang. Ook niet-donateurs zijn van harte welkom. Aan niet-donateurs vraagt de Oudheidkamer een kleine toegangsprijs van € 3,-.
Belangstellenden kunnen gebruik maken van de Belbus Oostzaan om naar de donateuravond te gaan. Men moet wel zelf bellen: 075 – 684 56 60.
Informatie
Meer informatie over Stichting Oudheidkamer Oostzaan? Op dinsdag en donderdag is er vanaf 14.00 uur altijd een inloopmiddag op de Leliestraat 1 in Oostzaan (telefoon: 075 – 614 1532). Kijk ook eens op www.oudheidkameroostzaan.nl, of op www.facebook.com/oudheidkamer.oostzaan.
Fotogevel siert Oudheidkamer
OOSTZAAN – Stichting Oudheidkamer Oostzaan denkt al enige tijd na over de manier waarop de organisatie zich presenteert en of daarin wijzigingen moeten komen. Een van de zaken waar medewerkers en bestuur graag wat aan wilden doen is de buitengevel. Er werden op de dinsdagmiddagen regelmatig ergernissen uitgesproken over de kwaliteit van de gevel. Het idee ontstond om op de gevel in frames foto’s van oud Oostzaan te plaatsen en op die manier een soort van (wissel)expositie te realiseren. De foto’s zullen enige tijd hangen en dan vervangen worden door een nieuwe serie.
Rob Veenman koos de foto’s uit. De frames en het drukwerk werd gedaan door Zoetemelk Mediaservices in Zaandam. Siem Meijn die een aansturende rol speelde bij de realisatie heeft de frames bevestigd. Het resultaat is een plaatje!
Het is niet de enige aanpassing. Binnenkort wordt ook het zwaar verouderde zonnedoek vervangen door de firma Abbring. Daarnaast zal in het voorjaar ook de tuin worden aangepakt en komen er fietsenrekken. Hier en daar zal ook de verfkwast ter hand genomen worden.
Expositie Oudheidkamer: ‘Geplukt voor u…’
OOSTZAAN – Burgemeester Paul Möhlmann opent op zondag 7 september aanstaande om 13.00 uur de expositie ‘Geplukt voor u…’, een tentoonstelling over de pluimveehouderij en meer in het bijzonder de betekenis van de slacht. De expositie is ingericht in het atrium van de KunstGreep/Gemeentehuis (Kerkbuurt 4, Oostzaan) en blijft 3 maanden staan.
Enige tijd geleden verscheen in onze reeks Historische Uitgaven Oostzaan het boekje ‘Vervlogen Tijden’ (Over de handel en wandel van de Oostzaanse eenden- en kippenhouders). Een jaar geleden kwamen Piet Roels (oud-voorzitter) en Siem Meijn (medewerker) met het idee om naar aanleiding van Vervlogen Tijden een tentoonstelling te maken rondom de pluimveehouderij/slacht in Oostzaan. Het heeft door bestuurlijke wisselingen wat langer geduurd om een en ander te realiseren.
Mede dankzij het Nederlandse Pluimveemuseum in Barneveld, de firma Meyn Foodprocessing Technology, de firma Ruig Wild en Gevogelte en een aantal inwoners uit Oostzaan die spullen beschikbaar stelden, kon de Oudheidkamer voldoende materiaal bijeen brengen om een tentoonstelling in te richten.
Eeuwenlang heeft men in Oostzaan op kleine schaal eenden en kippen gehouden. Maar aan het eind van de negentiende eeuw, als het slecht gaat in de landbouw en de binnenvisserij, schakelen vele ondernemers over op het bedrijfsmatig houden van eenden en kippen. De eieren worden geleverd aan de Zaanse beschuit- en koekfabrieken, maar worden ook via de groothandel verkocht naar het buitenland. Het kippenvlees en de eendenbouten vinden hun weg naar de consumenten in Amsterdam en tot ver daarbuiten. Zo bloeit in korte tijd een levendige bedrijfstak op, met honderden eenden- en kippenhouders. Maar ook allerlei afgeleide bedrijven: slachterijen, handelsbedrijven in eieren, veren en dons, poeliers en machinefabrieken voor de vele slachterijen.
De watersnood van 1916, de Tweede Wereldoorlog hebben de bedrijfstak in Oostzaan bijna geheel weggevaagd. Toch werken nog heel veel Oostzaners in de kippen en eenden: bij Meyn Foodprocessing Technology (nummer één in de wereld van de kippenslachtmachines) of bij Ruig Wild en Gevogelte (meer dan 20 vestigingen in het hele land).
In de expositie ‘Geplukt voor u…’ wordt een overzicht gegeven van de pluimveehouderij, meer in het bijzonder de slacht. Veel gebruikte materialen zijn in Oostzaan niet meer te vinden. Met dank aan het Nederlands Pluimveemuseum kunnen we veel laten zien, zoals een kunstmoeder, slacht- en eierkisten, broedmachines en ook veel kleinere, voor de kippenslacht onontbeerlijke, gebruiksvoorwerpen, zoals plukvingers in allerlei vormen en maten.
De firma’s Meyn Foodprocessing Technology en Ruig Wild en Gevogelte laten met behulp van een fotopresentatie de ontwikkelingen van de bedrijven zien in de vorige eeuw tot heden. Daarnaast konden van de firma Ruig ook nog het nodige aan kisten lenen.
De expositie “Geplukt voor u…” van de Oudheidkamer Oostzaan is te zien van 7 september tot en met 30 november 2014, tijdens de openingstijden van theater de Kunstgreep/Gemeentehuis.
Zomerse vitrines in De Kolk
De textielwerkgroep heeft de vitrines in De Kolk van nieuwe inhoud voorzien. Als thema is gekozen Een zomers dagje uit in 1930-1940.
De kleding in deze periode was elegant. Er worden hoedjes gedragen die de vrouwen schuin op het hoofd plaatsten.
Een gewild uitje was een dagje naar het strand. De badpakken waren van wol en dienden alleen om de zee in te gaan.
Foto’s werden gemaakt met een “boxje”. En u kent vast het lied nog wel dat toen werd gezongen: “We gaan naar Zandvoort al aan de zee!”
Op de grote foto zijn Oostzaners te zien die een dagje uit gingen. Die tochtjes werden georganiseerd door de Spar (Tuindorp Oostzaan?), want “Kopen bij de Spar is sparen bij de Koop”.
Heb je lotnummer 212? Dan heb je een fiets gewonnen!
OOSTZAAN – Stichting Oudheidkamer heeft tijdens de donateuravond van 28 april en de Moederdagbraderie van afgelopen zondag loten verkocht. De opbrengst van de loterij is bedoeld ter ondersteuning van een aantal projecten, waaronder een grote expositie die in het najaar wordt opgezet.
Er konden mooie prijzen worden gewonnen. Na afloop van de Moederdagbraderie is de trekking verricht door Yvonne Witbaard. Op de volgende lotnummers is een prijs gewonnen: 318 – Fietshaken (Dresco), bedoeld om in de schuur een fiets te kunnen ophangen; 326 – Fietstransportrek (Dresco); 273 – Spaakreflectoren; 135 – Fietsketting-slot (Dresco).
Deze prijzen kunnen op dinsdagmiddag (14.00-16.00 uur) en donderdagmiddag (14.00-16.00 uur) worden afgehaald bij Stichting Oudheidkamer Oostzaan (Leliestraat 1, Oostzaan). Dat kan tot 1 juni 2014.
Fiets
De hoofdprijs, een door de Twiske Adviesgroep gesponsorde fiets, is gevallen op lotnummer 212. Stichting Oudheidkamer Oostzaan nodigt de winnaar uit contact op te nemen, zodat zij een afspraak kunnen maken voor de feestelijke overhandiging van de fraaie tweewieler. De Oudheidkamer Oostzaan is telefonisch bereikbaar op: 075 – 614 15 32.
Oudheidkamer present op Moederdagbraderie
Stichting Oudheidkamer Oostzaan is aanstaande zondag prominent aanwezig op de Moederdagbraderie in Oostzaan. De stand is te vinden bij de Grashof 64 in Oostzaan.
Dit jaar heeft de Oudheidkamer als thema gekozen ‘Fietsen’. Allerlei informatie is te vinden over dit transportmiddel en het gebruik ervan in het verleden. Met foto’s en op andere wijze wordt het thema in een grote tent gepresenteerd. Zo heeft Cor Hottentot de Oudheidkamer voor deze gelegenheid een schitterende transportfiets geleend.
De hele dag zijn er vrijwilligers van de Oudheidkamer aanwezig om tekst en uitleg te geven. Geïnteresseerden kunnen ook kennis nemen van de verschillende uitgaven van de organisatie. Zo zijn er de afgelopen jaren diverse boekjes door de Oudheidkamer uitgegeven over de cultuurhistorie in Oostzaan. Voor donateurs heeft de stichting een magazine, De Jol, dat twee keer per jaar verschijnt.
Verloting
De Oudheidkamer-presentatie op de Moederdagbraderie wordt mogelijk gemaakt door Organisatieburo Mikki uit Hoorn. Tijdens de Moederdagbraderie verloot Stichting Oudheidkamer Oostzaan een aantal mooie prijzen. Geheel in lijn met het thema is de hoofdprijs een fiets die beschikbaar is gesteld door Twiske Adviesgroep, verder fiets-accessoires beschikbaar gesteld door Dirk van Berge, en er kan een mooie foto gewonnen worden uit het Oudheidkamerarchief. De firma Van der Pol heeft de stand aangekleed met fraaie planten.
De Oudheidkamer hoopt u aanstaande zondag te ontmoeten tussen 10.00 en 16.00 uur.
Bertie Kloots voorkwam opheffing Oudheidkamer
IN MEMORIAM
Afgelopen dagen stierf op 91-jarige leeftijd Bertie Kloots.
Bertie, afkomstig uit Leiden, werkte jarenlang als Bibliothecaresse bij de Openbare Bibliotheek van Amsterdam. In de zeventiger jaren van de vorige eeuw kwam Bertie aan de Rietschoot in Oostzaan wonen.
Toen vrij kort na haar komst naar Oostzaan de Stichting Oudheidkamer Oostzaan werd opgericht voelde zij zich meteen aangetrokken. En enkele jaren na de oprichting trad zij al als secretaris tot het bestuur toe. De Oudheidkamer had toen nog geen eigen onderkomen en langzamerhand veranderde het huis en garage van Bertie in een soort pakhuis van de Oudheidkamer. De spullen die de Oudheidkamer kreeg moesten toch ergens onderdak geboden worden. Bertie – die vanuit haar werk als bibliothecaresse als vanzelf voor de inschrijving, beschrijving en catalogisering van de gekregen voorwerpen zorg droeg – vond het niet vreemd dat haar onderkomen daarvoor werd benut.
Het niet hebben van een eigen gebouw met werk- en vergaderruimte en een depot was bijna fnuikend voor de Oudheidkamer. Na de euforie van de eerste jaren ontstond er een soort moedeloosheid en teruglopende belangstelling, hetgeen een bestuurscrisis tot gevolg had.
Dat ging zover dat er in het toenmalige bestuur serieus werd gesproken over het opheffen van de Stichting Oudheidkamer Oostzaan.
Bestuurslid zijn van welke organisatie ook is als alles voor de wind gaat niet moeilijk, maar als het zwaar wordt en bijna niemand het meer ziet zitten, dan zijn er maar weinig mensen die de rug rechten en zeggen: “Dat pik ik niet”. Bertie was gelukkig zo iemand. Zij ging in gesprek met wijlen Jan Bindt en wist hem te strikken voor het voorzitterschap.
Samen hebben zij de Oudheidkamer door die donkere jaren weten te leiden en te behouden. Wij – de bestuursleden van 2014 – profiteren van hun rechte rug en doorzettingsvermogen en zijn er trots op “het kindje” van Bertie in deze periode te mogen leiden.
Vanwege haar verdiensten voor de Oudheidkamer reikte Burgemeester Möhlman aan Bertie Kloots enkele jaren geleden de Gouden Greep uit. Een onderscheiding die zij ten volle verdiende.
Bertie is na een moeilijke laatste periode, waarin het steeds stiller om haar heen werd, in De Lishof overleden. Zij ruste in vrede.
De crematieplechtigheid is op dinsdag 6 mei 2014, vanaf 13.30 uur, bij het uitvaartcentrum in Zaandam. Geen bloemen, geen opbaring
De Oudheidkamer Oostzaan is in verband met crematie dinsdag 6 mei de hele dag gesloten.