Startsignaal voor streekarchief

(Uit NHD dd 23-2-2016, verslaggever Dominic Schijven)
Aan het al 4,5 kilometer lange fotoarchief van Zaanstad is
gisteren weer een fors aantal meters aan fotomateriaal
toegevoegd. De liefst 15.000 foto’s van de Stichting Oudheidkamer
Oostzaan zijn gisteren verhuisd naar het depot van het
gemeentearchief Zaanstad.

Oudburgemeester Paul Möhlmann van Oostzaan en afdelingshoofd
Cristine van der Heijden van het gemeentearchief Zaanstad
bezegelden het lot van de Oostzaanse foto’s met handtekeningen
als onderdeel van de plichtplegingen. Dat gebeurde in het
bijzijn van een handjevol archiefmedewerkers en een delegatie
van de Oostzaanse Oudheidkamer.

De foto’s staan op stelling nummer 41 van de vier ondergrondse
depots. Ter bewaking van de foto’s heeft het depot een
temperatuur van 18 graden Celsius. ,,Is het te droog, dan krijg je
scheuren in de foto’s. Te nat, dan gaat het schimmelen”, zegt hoofd
beeldbank Dirk Rönitz van het gemeentearchief Zaanstad.

De samenwerking heeft veel voeten in de aarde gehad. Möhlmann,
die ook voorzitter is van de Oudheidkamer Oostzaan, is blij dat de
verhuizing na jaren van onderhandelen eindelijk rond is.
,,Betekent toch dat 15.000 afbeeldingen nu met zorg worden
bewaard en gedocumenteerd.’’

Joop Giesendanner van de Oudheidkamer Oostzaan licht de
samenwerking verder toe. ,,Digitaal zijn de foto’s straks alsnog
te raadplegen via de Oudheidkamer Oostzaan. Maar ze staan hier
fysiek ter bewaring.’’ De samenwerking moet verder vorm
krijgen”, vindt hij. ,,Als ergens een leemte ontstaat, schenken
wij materiaal.’’ Hij denkt dan bijvoorbeeld aan boekjes, die zij
dubbel hebben.

20160222

De delegatie van de Oudheidkamer Oostzaan flankeert Dirk Rönitz (midden)
van gemeentearchief Zaanstad in het Zaanse depot. FOTO DIRK JONGEJANS

Met de overdracht is de aftrap gegeven voor een regionale
samenwerking. Het Zaanse fotoarchief moet een centraal punt
worden voor regionaal beeldmateriaal en kennis, volgens de
Oudheidkamer Oostzaan.

De Oostzaners zijn pioniers als eerste historische vereniging
die hun foto’s bewaren in Zaanstad. Möhlmann denkt met zijn
stichting ook een voortrekkersrol te kunnen vervullen in het
bundelen van beeldmateriaal. ,,Meer verenigingen moeten mee
doen. We hebben de contacten. Met de verenigingen van Landsmeer
en Wormerland bijvoorbeeld. We gaan binnenkort ook in Purmerend
kijken hoe ze het daar doen.’’

Van der Heijden van Zaanstad wil hun centrale rol niet te veel
benadrukken in een regionale samenwerking. ,,Het belang is
vooral erfgoed veiligstellen. Het is handig, dat we samenwerken
en elkaar meer helpen.’’

Geboren in Ons Verpleeghuis? Wij zoeken u ->

f13060Mooi tafereeltje, de pasgeborene verlaat Ons Verpleeghuis met een schare zorg eromheen.

Inmiddels , het is 1955, was bevallen in het verpleeghuis wel ingeburgerd, maar dat was zo’n 20 jaar eerder wel anders. Thuis bevallen was toen gemeengoed en de verlossing hier moest nog flink gepromoot worden.

De beide dorpsdokters, Taams en Thorbecke, hebben hier een vooraanstaande rol in gespeeld, terwijl ondernemer Albert Heijn diep in de buidel moest tasten om het hele project uiteindelijk van de grond te krijgen. Evenals trouwens de dorpelingen die letterlijk een steentje bijdroegen. De steentjes, in de vorm van zegeltjes, waren voor 10 cent per stuk te koop.

Maar, in 1934 werden hier uiteindelijk de eerste kindertjes geboren, voornamelijk uit Oostzaan zelf, maar soms ook van elders o.a. Landsmeer.

We zoeken de baby’s van toen, nu, beantwoord a.u.b. onze enquête, uiteindelijk gaan we daar dan iets moois van maken, reünie, groepsfoto, iets leuks met/voor de Lishof of een combinatie van die dingen, we zien wel, denk vooral mee !!!

Eindelijk is het zover, ons foto-archief gaat naar een veiliger plek

We hebben er uiteindelijk jaren over gedaan, maar komende maandag beginnen we met het overdragen van onze foto-collectie aan het Zaans Archief, die wens was er allang, maar de voorbereidingen hebben veel meer tijd gekost dan verwacht. Enerzijds moesten we wachten op de verhuizing van het archief van Koog aan de Zaan naar het spiksplinternieuwe archief in Zaandam, anderzijds hadden we zelf ook nog wel het een en ander te scannen en te beschrijven.

Denk nou niet dat we het hebben weggegeven, want de afspraken zijn zonneklaar, het is ONS archief en dat blijft het ook, maar de originele foto’s, soms veel meer dan honderd jaar oud, gaan we bewaren in de archiefruimten van Zaandam, veilig achter heel dikke deuren, klimatologisch verantwoord, beschermd tegen elke mogelijke vorm van rampspoed en dat geeft een heel goed gevoel, want het is ons gezamenlijk erfgoed en dat moet vooral zo blijven.

2001OverdrachtDocsOznDe samenwerking is niet nieuw want al in 2001 heeft de gemeente Oostzaan haar documenten ondergebracht in datzelfde Zaans Archief en waarschijnlijk om dezelfde redenen. Je zou dus ook kunnen zeggen dat de Oudheidkamer Oostzaan een gelijke route heeft gevolgd die al eerder door onze gemeentebestuurders was bewandeld.

2001 Presentatie archief Oostzaan met rondleiding door Helen de Rop in het depot.

Netjes opgeborgen in de krochten van het archief blijven de originelen dus van ons, maar zullen ze daar nog slechts bij hoge uitzondering tevoorschijn worden gehaald en dat is de beste manier om ze te beschermen. Ondertussen hebben we van alle originelen super goede scans en reproducties, dus we kunnen er, in samenwerking met onze dorpsgenoten, nog jarenlang aan werken en nog beter: van genieten.

Bijna dagelijks delen we wel een portretje, klassenfoto, huisje, boompje, beestje met onze Vriendjes van de Oudheidkamer Oostzaan op Faceboek en dat geeft altijd weer extra informatie en achtergrond verhalen. Tien tot soms wel meer dan honderd reacties, we kijken er niet meer van op, maar maken er dankbaar gebruik van. Verder vullen we er vitrines mee, zowel in Oostzaan als in Zaandam, dat aantal loopt op, inmiddels hebben we er acht uitstaan. En dan natuurlijk ook in onze Jol en ook in de boekjes die we met enige regelmaat uitgeven.

Maandag zet onze voorzitter Paul Möhlmann, namens ons en jullie zijn handtekening onder het contract met het Zaans Archief, waardoor we voor decennia verzekerd zijn van optimale omstandigheden voor ons originele beeldmateriaal. Ondertussen zullen we onze samenwerking met het Zaans Archief intensiveren want het delen van onze kennis zal het fotobezit van het Zaans Archief, voor zover het Oostzaan betreft, ongetwijfeld naar een veel hoger niveau tillen en dat, dat is waar het om te doen is: samen sterker, samen beter.

Joop Giesendanner, Stichting Oudheidkamer Oostzaan, afd genealogie/FB
www.facebook.com/oudheidkamer.oostzaan

Glaasje Erfgoed zondag 21 februari (opgeven t/m zaterdag 20 februari)

Middag over de Watersnood 1916 bij lezingenserie Glaasje Erfgoed

Zondagmiddag 21 februari wordt  in de Vermaning in Zaandam, Westzijde 80 door de Vereniging Zaans Erfgoed voor de vierde keer een Glaasje Erfgoed gehouden. Onder de titel Watersnood 1916: een rond verhaal krijgt u een drietal lezingen over deze watersnood, die het oostelijke deel van Zaandam, Oostzaan en alle gebieden ten noorden daarvan deed overstromen. Sprekers zijn Merel Kan, Sander Wegereef en Piet Roels.

In de eerste weken van 2016 verschenen op de Zaanse nieuwssite De Orkaan ruim 15 bijdragen over de watersnood van 1916. Het ging om memoires, dagboeken, de herdenkingsactiviteiten, een watersnoodquiz en over beelden van toen & nu.

Sander Wegereef (Gemeentearchief Zaanstad) stuitte op het verhaal over de Oostzaanse Grietje Dil, die geboren werd tijdens de watersnood van 1825 en overleed tijdens die van 1916; een leven tussen twee watersnoden.

DilGrietjeGdrMerel Kan (De Orkaan, Monumenten Spreken) ontdekte dat de overstroming voor haar overopa niet alleen maar ellende opleverde. Samen vertellen ze erover in een presentatie van ongeveer 45 minuten. Na de pauze, waarin een glaasje wordt geschonken en kleine hapjes worden geserveerd, is het de beurt aan Piet Roels van de Oudheidkamer Oostzaan. Hij gaat in op de gevolgen van de watersnood in Oostzaan.

De lezingen starten om 15 uur – inloop vanaf 14.30 uur – en de middag eindigt zo rond 17 uur. Toegangsprijs is €5,- leden van Zaans Erfgoed betalen €4,-. Graag met gepast geld betalen.

Vanwege de catering is opgave vooraf gewenst, en dat kan tot en met zaterdag 20 februari via het formulier op www.zaanserfgoed.nl, via mail aan lezingen@zaanserfgoed.nl of telefonisch bij Winnie de Wit, tel. 075-7716043 (indien afwezig graag inspreken, met achterlaten van naam, telefoonnummer en aantal personen).

Op de hoogte blijven van het wel en wee van vereniging Zaans Erfgoed? Meld u aan voor onze Nieuwsbrief op www.zaanserfgoed.nl.